Hoe schat je in of je cliënt beslissingsbekwaam is? Wanneer betrek je de vertegenwoordiger?
Is het vereist dat de vertegenwoordiger van je cliënt wordt betrokken? Dan speelt de beslissingsbekwaamheid van de cliënt een rol. Deze handreiking met informatie over de inhoud werkblad voor het evalueren voor beslissingsbekwaamheid helpt je verder op weg.
Beslissingsbekwaamheid is het vermogen om vrij en overwogen beslissingen te nemen. Dat is geen ‘alles of niets kwestie’ maar een gradueel concept dat zich situeert op een continuüm gaande van volledige beslissingsbekwaamheid, over gedeeltelijke beslissingsbekwaamheid tot volledige beslissingsonbekwaamheid. De beslissingsbekwaamheid is daarbij geen algemeen maar een specifiek concept dat situatie- en tijdsgebonden is. Een persoon is dus beslissingsbekwaam of -onbekwaam voor een bepaalde handeling, op een bepaald levensdomein, in een bepaalde situatie en op een zeker moment. Zo kan een persoon beslissings- onbekwaam zijn op een moment van crisis, maar daarbuiten in staat zijn om alle beslissingen zelf te nemen
Ook minderjarigen kunnen beslissingsbekwaam zijn. Voor niet-medische beslissingen in de jeugdhulp wordt vanaf de leeftijd van 12 jaar de beslissingsbekwaamheid zelfs vermoed. Dat vermoeden is evenwel weerlegbaar. In alle gevallen moet dus worden nagegaan of de jongere beslissingsbekwaam is. Het is verplicht om een vertegenwoordiger te betrekken wanneer de jongere beslissingsonbekwaam is.
Het is de zorgverlener/begeleider die de beslissingsbekwaamheid van de jongere beoordeelt. Er zijn geen vaste regels over hoe dat gebeurt. Wel bestaan er verschillende instrumenten die de zorgverle- ner/begeleider hierbij kunnen helpen. Één daarvan is ontwikkeld door Liégeois en laat toe om 10 criteria voor beslissingsbekwaamheid te scoren op een zes-puntenschaal. Dit document vind je hier terug.